Auteur: Kristof Voet

Veel mensen redeneren zo, en nog meer mensen kennen wellicht helemaal het bestaan van een puppycoach niet. In deze blog gaan we even na of een puppycoach meerwaarde heeft vergeleken met een hondenschool.

Wat is een hondenschool?

Het lijkt een eenvoudige vraag, maar ze is misschien moeilijker om te beantwoorden dan je denkt. Dit komt door de grote verscheidenheid aan hondenscholen, de verschillende achtergronden, visies, maar ook opleidingsvereisten om er te mogen les geven.
Over het algemeen kan je stellen dat iedereen die met zijn hond naar de hondenschool gaat met bepaalde gelijklopende verwachtingen, namelijk hulp vinden bij het opvoeden van hun hond, en hen bepaalde basiskennis bijbrengen, naast zelf meer te leren over honden en hun gedrag. Iedere hondenschool van zijn kant zal een antwoord proberen te bieden op deze vraag in min of meerdere mate, natuurlijk steeds op een gestandaardiseerde manier voor de ganse groep deelnemers. Afhankelijk van de filosofie die ze aanhangen en het opleidingsniveau van de instructeurs – vaak is er geen opleiding vereist om les te geven in een hondenschool, en volstaat het een beknopte interne cursus te volgen – zal je dan eerder goede dan wel minder goede antwoorden vinden op jouw vragen.

Door de band genomen kan je hondenscholen indelen in twee categorieën: zij die werken volgens de principes van de dominantietheorie, ook gekend als de roedel- of alfatheorie, en zij die lesgeven volgens de moderne hedendaagse principes in navolging van de huidige wetenschappelijke stand van zaken. De verhouding tussen beiden ligt vandaag op ongeveer 50-50. De eerste groep beroept zich voornamelijk op het bestraffen en corrigeren van ongewenst gedrag (vaak ook beschreven als “gehoorzaamheidstraining”). Dit gebeurt vaak op hardhandige manier waardoor de hond zich wellicht zal gedragen uit angst voor het baasje, al zijn deze methodes ook risicovol voor het ontwikkelen van gedragsproblemen. De tweede groep gebruikt een waaier aan positieve beloningsgerichte methoden, waarbij het ongewenste gedrag genegeerd zal worden en het positieve beloond. Met deze trainingsmethode zal de hond zich gedragen uit respect en liefde voor het baasje, omdat de oefeningen ervoor zorgen dat er aan de band gewerkt wordt tussen beiden.

Wat zijn de voordelen van een hondenschool?

Een hondenschool waar je les krijgt van een geschoolde hondeninstructeur of hondentrainer, die opgeleid werd volgens de recente stand van zaken op wetenschappelijk vlak en waarbij de nadruk gelegd wordt op het versterken van de band met jouw dier, kan zeker een grote meerwaarde hebben voor jouw hond. De belangrijkste is dat een puppy al vroeg in zijn leven kennis maakt met andere honden, en het als normaal gaat beschouwen om hen te ontmoeten, bijvoorbeeld tijdens een wandeling op straat. Als het ware helpt dit in het socialisatieproces.

Dit is het voordeel dat meteen ook een nadeel zal inhouden: de puppy wordt geconfronteerd met vele prikkels tegelijk op een school, en aangezien zijn prefrontale cortex nog onvoldoende ontwikkeld is, is het voor de ene pup al een pak lastiger om te weerstaan aan al die impulsen dan voor een andere. De ene pup zal gemakkelijker leren dan de andere, en collectieve lessen hebben het nadeel dat ze toegespitst zijn op de grootste gemene deler. Maar sowieso zal binnen een positief beloningsgericht kader, de pup gebaat zijn met de mogelijkheid tot socialiseren binnen de schoolomgeving, zowel met andere honden als met andere mensen.

Wat is een puppycoach?

Een puppycoach is een gespecialiseerde hondentrainer die zich speciaal richt op het geven van de beste start in het leven aan de allerkleinsten. Sommigen onder hen zijn bovendien een gediplomeerde hondengedragstherapeut. Vooral als hondentherapeut is een puppycoach extra getraind om toekomstige gedragsproblemen in de kiem te smoren.
Dit kan de hondentrainer doen omdat deze de tijd en de aandacht kan besteden aan zijn individuele klant, en lessen kan aanbieden op maat van de pup. Een puppy die meer moeite heeft met impulsbeheersing zal op een andere manier les krijgen dan een puppy die gemakkelijker bij de les te houden is.

Wat zijn de voordelen van de puppycoach?

De individuele benadering van een puppycoach is het grootste voordeel dat je hebt met deze methode, maar tegelijk is de achilleshiel hiervan dat de hond op individuele manier getraind wordt en op het eerste zicht dus een belangrijk deel van de socialisatie mist.
De puppytrainer heeft hier echter een brede waaier aan opties voor: al dan niet toevallige ontmoetingen op straat, maar ook bijvoorbeeld puppyparty’s waarbij gedurende enkele tientallen minuten puppy’s bijeen gebracht worden zodat ze elkaar vrij kunnen ontdekken onder gecontroleerde omstandigheden.

Belangrijk is dat een persoonlijke puppycoach socialisatie-ontmoetingen zal organiseren op het ritme van jouw hond, waardoor deze op het juiste moment aan de juiste prikkels zal blootgesteld worden. Maar hiernaast zal jouw jongste telg ook tal van andere dingen leren, en dit op een tempo dat je onmogelijk kan realiseren binnen een collectieve omgeving vol afleidingen. Bovendien zal een puppycoach ook aandacht aan jou besteden als baasje, om een antwoord te geven op alle vragen waarmee je worstelt, en je aan te leren hoe je bijvoorbeeld op de meest optimale manier communiceert met jouw hond. Ook andere dingen zoals bijtinhibitie en zindelijkheidstraining komen aan bod bij jouw persoonlijke hondeninstructeur.

Is jouw puppycoach ook een hondengedragstherapeut? Dan win je dubbel omdat deze je ook veel kan bijbrengen om toekomstige gedragsproblemen te vermijden.

Je kiest dus voor het ene of voor het andere?

Niet noodzakelijk: het inzetten van een puppycoach sluit de meerwaarde van het volgen van lessen in een hondenschool niet uit, en omgekeerd. Beiden zijn niet volledig inwisselbaar. Maar voor beiden geldt de gouden regel: verzeker jezelf van een gediplomeerde instructeur, of het nu iemand is die les geeft aan huis, of op een school.
En vermijd hondentrainers en hondenscholen die nog werken volgens de principes ontwikkeld halverwege de twintigste eeuw. Je vindt hierover meer informatie in onze eerdere blog over de Dominantietheorie.

Het belang van een puppycoach kan dus het best omschreven worden dat het iemand is die je persoonlijk begeleidt bij het opvoeden van jouw hond, en dit op het ritme van het dier zelf en aangepast aan de noden van jouw gezin. De hondentrainer zal ook uitleg verschaffen over hoe optimaal te communiceren met jouw lieverd, hoe te verstaan wat je hond je vertelt, en hoe het best te werken aan jullie band.

Kristof Voet is administratief en logistiek medewerker van Huisdierentherapie.be sinds 2021.  Hij was tot 2022 werkzaam als vrijwilliger bij de dierenbescherming, en volgde hiervoor de opleiding Asielmedewerker georganiseerd door de Vlaamse Overheid.